بررسی نیاز سرمایی درختان پسته
درختان پسته مشابه با بقیه درختان میوه ای که در مناطق معتدل (نه گرم نه سرد) رشد می کنند، در دوره رشد سالیانه خود به یک دوره ی سرمایی که شرایط را جهت رشد و شکوفایی طبیعی جوانه ها فراهم آورد، نیازمند می باشند. این نیاز سرمایی متشکل از دو مولفه دما و مدت سرما است. به حداقل زمان سرمادهی که ارقام پسته در فصل رکود نیاز دارند تا بتوانند رشد طبیعی خود را از سر بگیرند، نیاز سرمایی می گویند. نیاز سرمایی گونه ها و ارقام مختلف درختان پسته متفاوت می باشد و به سن درخت نیز بستگی دارد. به طور مثال رقم احمد آقایی باید در فصل رکود (خزان) حداقل ۷۵۰ ساعت دمای بین ۰ تا ۷ درجه را بگذراند تا بتواند به خوبی در فصل بهار سبز شود.
نیاز سرمایی برخی ارقام پسته ایران و آمریکا
ردیف رقم نیاز سرمایی بر حسب ساعت ۱کرمان (رقم ماده غالب کالیفرنیا)۱۰۰۰۲پیترز (رقم نر غالب کالیفرنیا)۹۰۰۳کله قوچی۶۵۰۴اوحدی (فندقی)۹۰۰ تا ۱۰۰۰۵احمد آقایی۷۵۰۶اکبری۱۲۰۰۷فندقی غفوری۱۲۰۰۸چروک ۱۴۰۰
شناخت روغن ولک و تاثیر گذاری آن بر درختان پسته
روغن ها یکی از پرمصرف ترین نهاده ها در باغات پسته هستند. اساسا روغن ها برای مبارزه با آفات گیاهی مانند شپشکهای درختان پسته در فصل زمستان کاربرد دارند. روغن ها باید در دوره خواب درختان پسته در زمستان به مصرف برسند.
روغن های ولک منشا آلی یا نفتی دارند اما بسیاری متاسفانه از غفلت کشاورزان سو استفاده می کنند و روغن های پالایش نشده و بی کیفیت و مضر را بعنوان روغن با کیفیت و مناسب درختان پسته به کشاورزان تجویز می کنند. یکی از خصوصیات اصلی روغن های ولک این است که این روغن ها بشدت تصویه شده هستند و دارای خلوص بالایی هستند و حتما باید با امولسیونفایرها فرموله شوند و ناخالصی ها کاملا زدوده شوند.
روغن های ولک خوب روغن هایی هستند که دارای وزن سبک و خوب تصویه شده باشند. روغن های ولک با وزن مولکولی بالا و یا سنگین و دارای ناخالصی برای درختان مضر هستند. معمولا هر چه روغن خالص تر باشد رنگ آن روشن تر است و بنابراین روغن های روشن تر از نظر رنگ کیفیت بهتری دارند هر چند ممکن است در این کار هم حقه هایی در کار باشد.
تاثیرات روغن ولک بر درختان پسته
پاشیدن روغن های ولک در دوره بیداری درخت در فصل بهار و تابستان با دوزهای بالا خطرناک است و موجب سوختن شاخ و برگ میشود. روغن های ولک اثرات خوبی روی آفات دارند و موجب مسدود شدن روزنه های تنفسی یا اسپیراکل ها در حشرات میشوند و نتیجتا تنفس حشره دچار مشکل میشود و حشره آفت می میرد. از اثرات دیگر روغن ولک خشک شدن پوست سطح بدن حشرات است که میتواند برای آفات کشنده باشد.
در پاره ای از موارد روغن های ولک برای حشرات بعنوان سم عمل می کنند و با دخالت در اسیدهای چرب بدن حشره متابولسیم طبیعی بدن حشرات را مختل می کنند. روغن ها همچنین موجب اختلال در تغذیه حشرات آفت میشوند.
از نظر تاریخی روغن ها اولین بار برای مبارزه با حشرات آفت در باغبانی مورد استفاده بوده اند نه بریک یا شکستن دوره خواب درختان یا dormancy کاربرد روغن های ولک در دوره خواب درختان و قبل از تورم جوانه در درختان پسته موجب کنترل کنه ها و برخی از آفات مهم درختان پسته منجمله شپشک ها میشود اما از نظر دوز مصرف و زمان مصرف و شرایط مصرف باید دقت کرد.
تامین نیاز سرمایی درختان پسته
درختان مختلف نیازمند سرمای زمستان هستند تا در هنگام بلند شدن طول روز و گرما که در بهار اتفاق می افتد، از خواب بیدار شوند، گاهی این سرما در زمستان تامین نمی شود و هورمونهای بازدارنده رشد به اصطلاح شکسته نمی شوند و درخت با شروع فصل گرما و بلند شدن روز به خوبی از خواب بیدار نمی شوند، در چنین شرایطی محلول پاشی روغن ولک باعث بسته شدن روزنه های تنفسی گیاه شده و سوخت و ساز گیاه بالا رفته در نتیجه هورمونهای باز دارنده رشد شکسته شده و درخت از خواب بیدار می شوند.
نکات مهم در مصرف روغن ولک
نکاتی که باید در مصرف روغن های ولک یا هر روغن دیگری باید مورد نظر باشند عبارتند از:
خواندن بروشور یا لیبل روغن بصورت با دقت و مصرف بر اساس توصیه ارایه شده
عدم استفاده از روغن ها برای گیاهانی که حساسیت دارند مانند برخی از گیاهان علفی و چوبی(خوشبختانه درختان پسته از این نظر حساسیتی ندارند)
از مصرف روغن های ولک در دماهای بالا ۳۸ درجه و همچنین دمای زیر صفر و شرایط یخبندان خودداری شود.
در شرایطی که گیاه به هر دلیلی دچار استرس است از روغن ولک استفاده نشود مثلا خشکسالی و سرخشکیدگی های شدید و…
در هنگام رطوبت بالا یا بارندگی یا خیس بودن تنه درختها از روغن های ولک استفاده نشود چون موجب آسیب به بافت گیاه می شود.
در هنگامی که شوتها یا سرشاخه های اولیه و نورسته و نازک در حال شروع فعالیت هستند از روغن ولک نباید استفاده کرد چون موجب آسیب حتمی می شود.
در زمان شکوفه دهی نباید از روغن های ولک استفاده کرد. در مورد بهترین زمان استفاده از روغن های ولک در درختان پسته بهترین زمان ۲ الی ۳ هفته قبل از تورم جوانه هاست.
