درباره پسته ایران

پسته یکی از مهم ترین محصولات باغی کشور است و ایران بزرگترین کشورتولید کننده ی پسته در دنیاست ایران قرن ها عمده ترین تولید کننده ی بی رقیب پسته جهان بود اما به تدریج کشور های دیگر در زمینه ی تولید و تجارت پسته به رقابت با ایران پرداختند.
در حال حاضر پس از امریکا کشور ایران دومین کشور تولید کننده پسته درجهان است. صادرات پسته برای نخستین بار درسال ۱۳۰۷ آغاز شدو این محصول امروزه یکی از باارزش ترین و بزرگترین اقلام صادراتی غیر نفتی کشور را تشکیل می دهد.

متنوع ترین و مرغوب ترین نوع پسته در ایران به دست می آید. این در حالی است که کشور های دیگر در مجموع یک نوع پسته بیشتر ندارند که از نظر کیفیت به سطح پسته ی ایران نمی رسد.
کشور هایی که به کاشت پسته می پردازند عبارتند از:
ترکیه-سوریه – چین – یونان – ایتالیا- تونس- آمریکا.
طبق مدارک تاریخی از قدیمی ترین نقاط پسته خیز ایران میتوان به مناطق سرخس- گرگان – قم – فردوس – قزوین – سمنان – جیرفت – دامغان – رفسنجان – کرمان – یزد – سیرجان و اصفهان اشاره کرد.
کشت این محصول از ۱۵۰۰ سال پیش در قزوین – سمنان – جیرفت – و دامغان و از ۱۰۰ تا ۲۵۰ سال پیش در رفسنجان – کرمان – یزد – سیرجان و اصفهان رواج داشته است.
اما در حال حاضر استان کرمان و منطقه ی رفسنجان به عنوان مهم ترین منطقه پسته کاری ایران و جهان شناخته شده است.
باغداری به روش سنتی و خود مختاری و بی توجهی به علم روز و همچنین عدم اعتماد به کارشناسان این علم باعث شده که استان هایی با قدمت ۱۵۰۰ ساله در این زمینه در رده های بعدی اهمیت کشت این محصول قرار گیرند.

ایران یکی از بزرگ ‌ترین صادرکنندگان مهم  پسته در جهان به حساب می‌آید و بهترین نوع پسته جهان در کشور ایران وجود دارد.
پسته نه تنها در ۲‌ نوع خام و بو داده از جمله اجزای مهم آجیل‌های شور و شیرین است، بلکه نوع تازه و تر پسته نیز – که در اواخر تابستان و اوایل پاییز به بازار می‌آید طرفداران بسیاری دارد.
علاوه بر این مغز آن به صورت خرد و آسیاب‌ شده در پخت بسیاری از شیرینی‌ها و کیک‌ها و همچنین به صورت  خلالی برای تزئین بعضی از پلوهای مخلوط مانند شیرین‌پلو، مرصع پلو، هویج پلو و غیره مورد استفاده قرار می‌گیرد. در ضمن از پوست نرم و تازه آن نیز مربا ی خوشمزه درست می‌کنند.

پسته ایران در جهان چه جایگاهی دارد؟

نام انگلیسی Pistachio از نام فارسی پسته (Pisteh) گرفته شده است. همچنین پسته را به عنوان بادام سبز نیز می شناسند. پسته های آجیلی با فرهنگ ایرانی ها آمیخته اند و در حقیقت در همه جوانب زندگی ایرانی ها حضور دارد.
به آجیل پسته در ادبیات ایرانی در داستان ها اشاره شده است و همچنین در اعتقادات، آداب و رسومی مانند نوروز (سال نو ایرانی ها)، و همچنین جشنواره یلدا و حتی در عروسی ها و مراسم تشییع نیز مصرف می شود.

شاعران و شخصیت های مهم ادبی آجیل پسته را در آثارشان معرفی می کردند. هیچ جشن شادی و جشنواره ای در ایران بدون استفاده از آجیل پسته برگزار نمی شد و همچنین به همراه سایر آجیل ها مانند گردو، بادام، فندق و کشمش،… مورد استفاده قرار می گرفت. سال نو ایرانی با مصرف و خوردن پسته معروف و مشهور است.
ایرانی ها خوراکی های مخصوصی هم با استفاده از پسته درست می کنند. از جمله این خوراکی های لذیذ و خوشمزه و معروف بنام گز که حاوی مقادیر زیادی مغز پسته است، می باشد. دانه پسته محصول استراتژیک مهم تولیدات کشاورزی ایرانیان بشمار می آید.

بهترین و ارزشمند ترین طعم در پسته ایرانی

بدون شک پسته ایرانی بهترین طعم و مزه و بالاترین ارزش غذایی را دارا می باشد. شرایط خاص آب و هوایی استان کرمان بهترین مکان برای رشد و نمو دانه پسته است.
پسته ایرانی مجموعه ای از مزایای مختلف و گوناگون پسته را نسبت به انواع دیگر پسته در جهان به صورت مجزا ارائه می کند. علاوه بر این، ارزش غذایی بسیار بالاتری نسبت به پولی که می دهند را ارائه می دهد. پسته ایرانی از نظر طعم و مزه در جهان بی رقیب و مشهور است.

طعم و مزه پسته ایرانی با برشته کردن در دماهای بالاتر افزایش پیدا می کند، همچنین چربی غیراشباع آن با این کار بالاتر می رود. این دمای بالای برشته کردن و بودادن پسته، باکتری های آلوده ای که ممکن است در پسته خام وجود داشته باشد را حذف می کند.
ایران بین ۱۵۰ هزار تا ۲۰۰ هزار تن پسته را هرساله صادر می کند. تا زمانی که تقاضای جهانی برای پسته ایرانی وجود داشته باشد این صادرات می تواند به چندین میلیون تن در سال هم برسد.
به زودی ایران به عنوان تولید کننده ۵۰% تولید پسته جهان به حساب خواهد آمد. ۳۶۰۰۰۰ هکتار از زمین های ایران زیر کشت محصول پسته هستند و استان کرمان ۷۷% نیاز پسته کشور را تامین می کند.
این استان در اصل مهمترین ناحیه در جهان برای رشد پسته به حساب می آید. سایر مناطقی که در کشور پسته در آنجا رشد می کند شامل یزد، خراسان، فارس، سمنان، سیستان و بلوچستان، قزوین، اصفهان و قم می باشد.

مزیت های پسته ایرانی نسبت به سایر انواع آن 

لیست زیر پنج مزیت مهم از مزیت های پسته ایرانی را توضیح می دهد:

۱- تنوع:
انواع مختلفی از ارقام پسته ایرانی وجود دارد. ۴ نوع از این ارقام که برای تجارت بین المللی هستند: فندقی (که ۴۰ % باغات پسته را شامل می شود) و کله قوچی (که ۲۰ % باغات پسته را شامل می شود) و اکبری (که ۱۵ % باغات پسته را شامل می شود) و احمد آقایی (که ۱۲ % باغات پسته را شامل می شود) که در مورد دو مورد اخیر رو به افزایش است.
هر یک از این ارقام، تنوع، خاصیت و طعم متفاوتی نسبت به رقم دیگر دارد. بالاتر بودن نسبت مغز پسته به پوسته سخت آن: پسته های ایرانی نسبت مغز به پوسته بالاتری دارند، یعنی برای همان مقداری پسته که خریداری می کنید، مقدار بیشتری مغز را خریده اید.

۲- پخت و پز:
با توجه به اینکه پسته چربی اشباع نشده بالاتری دارد، پسته های ایرانی ظرفیت پخت و پز و آشپزی و تحمل دماهای بین ۱۶۰ تا ۱۸۰ درجه سانتی گراد را دارا می باشند.

۳-خوب برشته کردن و بو دادن مغز، طعم منحصر به فردی در آن بوجود می آورد، ضمن اینکه هر نوع باکتری زنده را از مغزهای برشته شده حذف می کند و از بین می برد. مشخص است که درجه حرارت های پایین تر از ۱۲۰ درجه سانتی گراد که برخی از تهیه کنندگان آن را توصیه می کنند، دو مزیت نامبرده را تامین نخواهد کرد.

۴-مزه:
در طی یک مدت زمان طولانی، مصرف کنندگان پسته در سرتاسر جهان ترجیح دادند که طعم پسته ایرانی را امتحان و استفاده کنند و آن را به سایر طعم ها ترجیح دادند. هر ۴ نوع ارقام و انواع تجاری پسته ایرانی هر کدام از آنها، طعمی غنی، منحصر به فرد و خاص دارند.

۵-تجارت:
بسیاری از تولیدکنندگان، خریداران، صادرکنندگان و وارد کنندگان پسته ایرانی شرایط رقابتی کاملی در بازار ایجاد می کنند. در نتیجه، فرصت های تجاری منصفانه ای را در اختیار کسانی قرار می دهد که کاندید خرید و فروش پسته ایرانی هستند.